17 نوامبر روز جهانی محصلین مبارک باد

17 نوامبر روز جهانی محصلین مبارک باد

ماجرا و تاریخچه ی روز جهانی محصل!

ماجرای روز جهانی محصل دقیقا از آنجا آغاز شد که ژان اوپلتال محصل 24‌ساله دانشکده داروسازی پوهنتون چارلز پراگ در راه پیمایی ضد نازیسم محصلان در 28 اکتوبر 1339 توسط نیروهای نظامی به‌شدت مجروح شد و پس از گذشت دو هفته بر اثر جراحات وارده در 11 نوامبر جان می‌سپارد. مراسم خاکسپاری وی که در 15 نوامبر برگزار می‌شود خود به تظاهرات ضد فاشیستی دیگری بدل می‌شود. به همین خاطر کنستانتین نوراث نماینده نازی‌ها در پراگ برای پایان دادن به این تظاهرات دستور حمله به خوابگاه محصلان و بازداشت رهبران آنها را صادر می‌کند. نظامیان با یورش به خوابگاه محصلان 1200 دانشجو را بازداشت و به بازداشتگاه نازی‌ها منتقل می‌کنند. 9 نفر از رهبران محصلان را نیز بلافاصله اعدام می‌کنند.

این‌گونه شد که روز 17 نوامبر در تاریخ جهان به عنوان روز جهانی محصل نام گرفت. روزی که در آن محصلان بی‌گناه بدست نیروهای نازیسم به خاک و خون کشیده شدند. محصلان سراسر جهان پس از این واقعه در گردهمایی خویش در مجمع جهانی محصلان در سال 1941 در لندن این روز را به‌عنوان روز جهانی محصل نام نهادند و از آن روز هر سال، در اعتراض به خشونت علیه محصلان در پوهنتون هابیشتر کشور‌های جهان مراسمی برپا می‌شود. البته این روز در بسیاری از کشورها که خود حکومتی خودکامه و دیکتاتورگونه دارند به رسمیت شناخته نشده است و هرگونه رفتاری در این راستا بشدت سرکوب می‌شود. در برخی کشورها هم در توازی با این روز و به نوعی تقابل با آن، روز دیگری را به‌عنوان روز دانشجو اعلام کرده‌اند تا آن را براساس اهداف و ارزش‌های خود تطبیق دهند.

44 سال بعد یعنی 17 نوامبر 1974 در یونان نیز تانک‌های حزب نظامی یونان به محصلان دانشگاه پولی‌تخنیک آتن که 4 روز را در دانشگاه‌شان تحصن کرده بودند یورش می‌برد و به کشتار محصلان می‌پردازد. تاکنون هیچ‌گاه آمار دقیقی از این‌که چند ده نفر از دانشجویان در این حمله و یا در شکنجه روز‌های بعد از آن جان سپرده‌اند، منتشر نشده است. اما این یورش برای نظام دیکتاتوری یونان گران تمام شد، چرا که خیزش جنبش دانشجویی یونان درست 8 ماه بعد به ثمر نشست و در جولای 1974 نظام دیکتاتوری یونان سقوط کرد.

این روز خود در زمان‌های بعد و مکان‌های دیگر منشای تحولات عظیم مشابه بوده است. در 17 نوامبر 1989 انجمن جوانان سوسیالیست راه پیمایی را برای گرامی داشت روز جهانی محصل برگزار کردند. با شروع تظاهرات، مردم و سایر دانشجویان نیز به این تظاهرات پیوستند، طوری که در ساعت 5 بعد از ظهر بیش از 15 هزار نفر از مردم در این تظاهرات حضور داشتند. در ابتدا اگرچه خیلی آرام بود ولیکن به تدریج شعارهای ضد حکومت و حزب کمونیست آغاز شد و کم‌کم تظاهرات به یک تظاهرات ضد رژیم کمونیستی تبدیل شد. در ساعت 7 و نیم همان روز پولیس در خیابان راه تظاهرکنندگان را سد کرد و همچنین خیابان‌های منتهی به خیابان اصلی را که تظاهرات در آن برگزار می‌شد نیز مسدود کرد. بدین ترتیب تمام راه‌های فرار را بر تظاهرکنندگان بست و به ضرب و شتم بی‌رحمانه دانشجویان و جوانان پرداخت. اگرچه در آن روز شایع شد که یک دانشجو به دست پولیس کشته شده است. اما بعد‌ها مشخص شد که فردی که خودش را به مردن زده بود، یک مامور مخفی بوده است. حرکت 17 نوامبر 1989 محصلان در پراگ منجر به شکل‌گیری انقلاب مخملین پراگ و سرنگونی حزب کمونیست شد، به‌همین دلیل 17 نوامبر در چک روز آزادی و دموکراسی نیز نام گرفته است.

جنبش‌های مشابه محصلان نیز در غالب کشورها صورت گرفته است. اصولا کمتر کشوری را می‌توان سراغ گرفت که در آن تحولات سیاسی و اجتماعی رخ داده باشد و نقش تاثیرگذار تشکلات دانشجویی و دانشگاهی را ندید. معمولا در جریانات مشابه همواره محصلان از اهداف‌های اصلی سرکوبی حکومت‌ها بوده‌اند. این نکته نشان می‌دهد که محصلان همواره بیشترین تاثیرگذاری را نیز در هدایت و شدت این جریانات داشته‌اند.

بااحترام