تعلیق در آمدن امکانات مالی ایالات متحده امریکا بر پاکستان چه عواقب در بر خواهد داشت:

به تعلیق در آمدن کمک های امریکا به پاکستان به دلیل عدم صداقت آن کشور در مبارزه با تروریزم، سرخط گزارش های خبری رسانه های داخلی و خارجی گردیده است. گزارش های نشر شده دال براین است که امریکا به خاطر عدم پیشرفت پاکستان در جنگ و مبارزه علیه گروه تروریستی حقانی در وزیرستان کمک هایش را به پاکستان به حالت تعلیق در آورده است، چون شبکه حقانی شامل لست سیاه وزارت امور خارجه امریکا میباشد.

امریکا پیش از این از پاکستان خواسته بود تا با جدیت علیه این شبکه اقدام کند.

اینکه قطع این کمک ها تا چه اندازه بر روابط پاکستان و امریکا سایه خواهد انداخت و آیا قطع این کمک ها میتوانند فشارهای جدید را بالای پاکستان وارد کند. بعداز حملات متعدد شبکه حقانی علیه منافع امریکا در افغانستان ، آن کشور تصمیم گرفت که این گروه تروریستی را شامل لست سیاه وزارت خارجه خویش بسازد. در عین زمان امریکا از پاکستانی ها تقاضا کرد که فعالیت شبکه حقانی را در پاکستان محدود سازد و مراکز آن شبکه تروریستی را از پاکستان برچیند. اما در این مورد پاکستانی ها هیچ اقدامی نکردند، از اینرو حکومت امریکا زیر فشار کانکرس ایالات متحده قرار گرفتند

بناً دولت امریکا تصمیم اتخاذ نمود تا کمک را بالای حکومت پاکستان قطع سازد.

پاکستان همیشه از این کمک های امریکا برخوردار بود. بناً قطع این کمک ها یک ابزار خوب، یک وسیلۀ فشار بالای حکومت پاکستان شد تا اینکه حکومت پاکستان در نتیجه این فشار ها دست از حمایت و استفاده از تروریزم و بنیاد گرایی بردارد. امید آن میرود که امریکا بتوانند این سیاست خود در قبال پاکستان حفظ بکند، چون همیشه دیده شده هر زمانی که امریکا بالای پاکستان فشار وارد کرده، انگلیس ها و عربستان سعودی و لابی های را که خود پاکستان در کانکرس امریکا دارد اقداماتی را انجام دادند که دولت امریکا را وا داشته اند تا از وارد کردن فشار بر پاکستان دست بردارد.

اما امید مردم افغانستان همین است که این موضوع یک آغاز و فصل خوبی باشد برای فشار وارد کردن ، تحریم کردن و به انزوا کشیدن پاکستان.

اگر واقعاً این کمک ها بالای پاکستان قطع شود در این صورت در آینده روابط پاکستان با امریکا و تأثیرات منفی آن بالای حکومت و نظامیان آن کشور چه خواهد بود؟

 البته نباید فراموش گردد که حکومت پاکستان کمک های مختلف را از کشور امریکا، کشورهای غربی، بانک جهانی و بانک آسیایی بدست میآورد. در صورتیکه این همه کمک ها بالای پاکستان قطع شود و امریکا بتواند که از طریق متحدین خویش پاکستان را تحریم کند و سخت گیری های امریکا نسبت به پاکستان ادامه پیدا کند.

دراین صورت اقتصاد این کشور بد شده آسیب خواهد دید و با مشکلات جدید تر داخلی روبرو خواهدشد.

اما فراموش نباید کرد پاکستان بنابر مناسبت ها و نزدیکی های که با انگلستان ، عربستان سعودی

و لا بی هایی که در کانگرس امریکا دارد، دو باره میتواند روابط خود را با امریکا عادی سازد. چون در گذشته ایالات متحده امریکا چنین اقداماتی را علیه پاکستان روی دست گرفته بود که برای تداوم آن دوستان پاکستان که با امریکا روابط داشتند، امریکا را وادار کردند تا دوباره این کمک ها به پاکستان ادامه یابد، بناً در چنین شرایط، ضرورت است که دولت افغانستان این فشار ها را نیز بیشتر سازند.

روابط خویش را با امریکا، سازمان ملل متحد و سایر سازمان های جهانی بهتر سازد تا این فشار ها بالای پاکستان تأثیرات خودرا داشته باشد.

چرا پاکستان در برابر این اقدام امریکا موضعگیری نداشته است؟

پاکستانی ها بنابر تجارب سیاسی و مناسباتی که با کنگره امریکا دارد. نمی خواهد زود یک موضوع را مطبوعاتی سازد در بسیاری مسایل دیده شده که واکنش پاکستانی ها بسیار عادی و نورمال بوده. پاکستانی ها مطالعه وارزیابی های همه جانبه دارند، میخواهند اهداف شانرا در مذاکرات رو در رو بدست بیاورند نمی خواهند که قضایا را از طریق مطبوعات حل کنند.

اینکه چرا امریکا به یک باره گی تصمیم اتخاذ کرد که کمک خویش را به پاکستان به حالت تعلیق درآورد،

افشای مرگ ملا عمر، پنهانکاری پاکستان در این قضیه، راه اندازی مذاکرات نمایشی صلح، تلاش آشکار پاکستان در تعیین جانشین ملاعمر و افزایش خشونت ها و حملات انتحاری در شهر کابل، همه در این تصمیم امریکا تأثیر گذار بوده است.

آیا تعلیق یا قطع کمک های امریکا به پاکستان عملی خواهد شد یا خیر؟

صدر اعظم پاکستان گفته است کمک های امریکا همیشه مشروط بوده، اما تحت هر شرایط بلاخره این کمک ها به دست پاکستان رسیده، و مادر این رابطه تشویش نداریم . همزمان سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در یک نشست خبری در واشنگتن اظهار داشته است که امریکا تا هنوز برای توقف کمک مالی و نظامی به پاکستان تصمیم‌گیری نکرده است. این تصمیم گیری مربوط و منوط به وزارت دفاع امریکاست. که سخنگوی وزارت خارجه امریکا تأکید دارد و می گوید تا کنون نظر آمریکا روی نقش پاکستان بخاطر مبارزه علیه تروریزم هیچ تغییر نکرده بناً همکاری های امریکا و پاکستان در زمینه های مختلف مانند گذشته ادامه خواهد یافت . روی این اصل هم ادامه کمک های امریکا مطمئن است وکه کمک مالی آمریکا به پاکستان بخاطر مبارزه با تروریزم ادامه پیدا میکند. اکثر مقامات ارشد پاکستان قطع کمک مالی امریکا را به پاکستان یک سوءتفاهم میدانند و در راه بر طرف کردن این سوه تفاهم حرف های زیادی درون سینه دارند. همه میدانند که مقامات امریکایی از سال 2001 تا کنون تحت عنوان کمک سی اس اف به پاکستان اضافه تر 13 ملیارد دالر را پرداخته اند . روی این دلیل که پاکستان ادعا دارد که عملیات ما در مناطق قبایلی دست آورد های زیادی را با خود همراه داشته است . گرچه به نقل از بعضی رسانه ها آمده است که آمریکا کمک مالی پنج ملیارد دالری خویش را به پاکستان تحت عنوان «سی اس اف» که برای همکاری در جنگ افغانستان بخاطر مبارزه علیه تروریزم بود دیگر ادامه نخواهد داد. چون کشور پاکستان صادقانه آنچه را که تعهد کرده بود علیه گروه حقانی مبارزه میکند نکرده است. نه تنها افغانها بلکه پس از قتل اسامه بن لادن در پاکستان آن هم در یک منطقه نظامی ایبت آباد، گرفتاری خالد شیخ طراح حمله به بلند منزل های تجارتی امریکا گرفتاری ابو حمزه و کشتن ده ها تروریست دیگر در خاک پاکستان همه چیزها واضح و روشن گردید. نه تنها افغانها به این باور رسیدند که سران القاعده و طالبان و گروه‌های افراطی در پاکستان هستند، و از طرف اداره ISI حمایت میشوند بلکه بعد از کشته شدن اسامه در پاکستان این اندیشه در امریکا به صورت جدی مطرح شده بود که پاکستان لانه تروریزم است، در حالیکه در گذشته افغانستان و هندوستان، پاکستان را به مخفی کردن رهبران القاعده و گروه‌های کشمیری و طالبان افراطی متهم می‌کردند، اما امریکایی‌ها در آن زمان بر این مساله تاکید زیادی نداشتند و به بیشتر تلاش می‌کردند که با پاکستان به‌گونه‌ای رفتار کنند تا بتوانند در نهایت ارتش پاکستان را وادار به مبارزه جدی علیه طالبان کنند. طالبان شامل طالبان افغانستان و هم طالبان محلی پاکستان و همچنین گروه‌هایی که در آنجا هستند همانند حزب اسلامی حکمتیارو یا گروه حقانی که ارتباطات تنگاتنگی با اعضای اداره ISIپاکستان دارند.

کشتن بن‌لادن این امر را ثابت کرد که برغم تکذیب‌های مکرر و جدی پاکستان که رهبران القاعده و طالبان در این کشور مخفی نشدند، اما در این کشور حضور داشتند. از آن زمان تا حدی مناسبات میان امریکایی‌ها با پاکستان تیره شده بود. دلیل اصلی این تیره شدن روابط این است که امریکا دیگر گفته های پاکستانی ها را نمی‌پذیرد که گروه‌های افراطی در پاکستان نیستند، به اضافه اینکه حملات موشکی از هواپیماهای بدون سرنشین امریکا مشکل جدی برای پاکستان بوجود آورده بود چنانچه پاکستانی های میگفتند که حملات طیارات بدون سر نشین حق حاکمیت ملی پاکستان را نادیده گرفته است. به ویژه طی چند روز اخیر که ارتش پاکستان اعلام کرده که ما عملیات بزرگ را در مناطق قبایل به راه انداخته ایم ، عملیات در وزیرستان شمالی و جنوبی باعث سرا زیر شدن تروریستان به خاک افغانستان گردیده و مشکلات زیادی را ببار آورده، بنابراین در حقیقت امروز مشکل جدی برای دولت پاکستان در رابطه با رفتاری که دولت امریکا با پاکستانی‌ها و روابط افغانستان با پاکستان بعد از کنفرانس اخیر آقای اشرف غنی علیه پاکستان مطرح بحث است. همچنین بحثی که مطرح شده بعد از حادثه شاه شهید و موقف گیری مقامات افغانستان پاکستانی ها هم خود را با فدراتیف روسیه و چین نزدیک کرده اند و از حضور فعال هند در منطقه تشویش دارند چنانچه یک مقام عالی رتبه پاکستان بعد از آنکه امریکا اظهار نموده که کمک های مالی را به پاکستان قطع مینمایم مقامات پاکستانی نیز اظهار نموده اند که باید تعدادی از نیروهای آموزشی امریکایی از پاکستان خارج شوند این موضوعی است که بر سر این امر توافق شده بود، چراکه خود امریکایی‌ها نیز به دنبال خروج بخشی از نیروهای خود هستند. اما آنچه که مورد توجه است،این است که نیروهای امنیتی و بخشی از نیروهای استخبارات امریکا در پاکستان حضور فعال دارند و حتی شاید به شکل ناشناس هم حضور داشته باشند. باید در اینجا متذکر شد که بیش از اینکه این امر واقیعت داشته باشد، اعمال فشار بر دولت پاکستان است تا ارتش این کشور را وارد مبارزه جدی با گروه‌های افراطی در مناطق قبایلی کنند. بر همین اساس این موضوع که امریکا کمک‌های مالی یا کمک‌های نظامی خود را به طور کامل قطع کند خلاف استراتیژی آقای ترامپ است که اخیراً اعلام کرده است. همانطور که می‌دانید استراتیژی ترامپ این است که برای حل مشکل افغانستان باید با همسایه گان این کشور وارد تعامل سازنده شود که این همسایه گان شامل ایران و پاکستان است. باتوجه به این استراتیژی اگر امریکایی‌ها در مسیری حرکت کنند که مناسبات آنها با پاکستان تیره شود، مشکلات شان در افغانستان قابل حل نخواهدبود. همچنین اگر امریکایی‌ها به سوی قطع کمک‌های خود بروند، پاکستان و چین به عنوان یک کشور دوست رجوع کرده و از کمک‌ آنها استفاده خواهد کرد که این امر به طور کلی به ضرر نفوذ امریکادر جنوب آسیا خواهد بود. در نتیجه من بسیار بعید می دانم که امریکا کمک‌های خود را به طور کامل قطع کند، شاید تا حدی تاخیر کرده و با تعدیل کمک‌ کند، اما درنهایت امریکایی‌ها دست شان باز نیست که همه کمک‌هایی را که به پاکستان تا به امروز داشتند،به یکباره گی قطع کنند. چراکه مشکل آنها را در افغانستان پیچیده‌تر خواهد کرد و انگیزه بیشتری به ارتش پاکستان می‌دهد که حاضر نشود تا به نیابت امریکا درگیر جنگ داخلی در کشور خود با گروه‌هایی که رادیکال توصیف شده یا تحریک طالبان پاکستان شود. 

بااحترام 

محمد سیر نیکزاد